«Պատիվ ունեմ» խմբակցությունը դեմ քվեարկեց, իսկ «Հայաստան» խմբակցությունը չմասնակցեց քվեարկությանը՝ օրինագիծը գնահատելով՝ «բլեֆ», իսկ ԵՄ չհասած՝ «բոնժուղ Եվրոպա» ասելը՝ չհաշվարկված ու ռիսկերով լի երազանք։
Մինչդեռ, սա մի երկար ճանապարհի առաջին քայլն է, որն անհրաժեշտ է սկսել՝ կարծում են «Եվրաքվե» նախաձեռնության անդամները։
«Եվրամիության անդամակցության ճանապարհին Հայաստանի ամենամեծ մարտահրավերը Հայաստանի Հանրապետության օբյեկտիվորեն Եվրամիության ստանդարտներին համապատասխանելն է։ Դա է ամենամեծ մարտահրավերը, որ մենք և կառավարման, և հակակոռուպցիոն պայքարի, և տնտեսության թափանցիկության, և հաշվետվողականության, և քաղաքացիական հասարակության, և ժողովրդավարության բոլոր կոմպոնենտներով համապատասխանենք ԵՄ չափանիշներին, որը իրականում մեզ է անհրաժեշտ, որպեսզի մենք մեր պետությունը ինստիտուցիոնալ և արդյունավետ կերպով կառավարելու այդ համակարգը ձևավորենք»,- խորհրդարանում՝ հարցուպատասխանի ժամանակ հայտարարեց վարչապետ Փաշինյանը։
Կառավարությունը դրական է գնահատում այս օրենքի նախագծի ընդունումը, քանի որ այն համապատասխանում է գործադիրի որդեգրած բալանսավորված և բալանսավորման արտաքին քաղաքականությանը՝ ընդգծեց վարչապետը։
«Կարծում եմ, որ շատ կարևոր քայլ ենք անում այն առումով, որ երբ այդ օրենքը վերջնական ուժի մեջ կմտնի, մենք մի կարևոր ծառայություն մատուցած կլինենք մեր ժողովրդին, որն է այդ ծառայությունը, որ մենք, այդ թվում արտաքին հարաբերությունների ամբողջական «մենյու» առաջարկած կլինենք Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդին»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, թե «պետք է ճիշտ սպասումներ ձևավորել, որպեսզի քաղաքացիները չկարծեն, թե այս որոշմամբ Հայաստանը դարձավ Եվրամիության անդամ կամ թեկնածու երկիր»։
Օրինագծի քննարկման ընթացքում՝ երկու օր շարունակ, ընդդիմադիր պատգամավորներն իրենց ելույթներում վերհանեցին բոլոր հնարավոր ռիսկերը, որոնք առաջ են գալիս Եվրամիությանն անդամակցելու գործընթացի մեկնարկի հետ, և ամենամեծ ռիսկը՝ տնտեսական զարգացման առումով, ըստ նրանց, ԵՄ չհասած՝ ԵԱՏՄ-ից դուրս գալու հնարավորությունն է։
Պատգամավորների խոսքերը լի էին կենցաղային համեմատություններով։
«ԵՄ-ում մեզ միայն ժպիտով ասում են՝ կտրոնը քաշեք և հերթ կանգնեք, սպասեք ձեր հերթին, հերթը կգա՝ կմտնեք, չի գա՝ չեք մտնի։ Եվ այս տեմպերով մեր հերթը չի էլ հասնի»,- իր ելույթում ասաց անկախ պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանը։
«Եվրաքվե» նախաձեռնության ակտիվ անդամ, քաղաքական վերլուծաբան Հովսեփ Խուրշուդյանի խոսքով՝ Հայաստանը պետք է կատարի մեծ տնային աշխատանք Եվրամիության անդամ դառնալու համար, ինչը երկար ու բարդ ճանապարհ է, բայց, ամեն դեպքում, շատ ոգևորիչ է, որ Հայաստանը սկսում է այդ ճանապարհը և ի լուր աշխարհի, և՛ բարեկամների, և՛ չարակամների, և՛ իրական դաշնակիցների, և՛ կեղծ դաշնակիցների։ Բոլորը պետք է հասկանան, հարևանները նաև, որ ապագայում իրենք ունենալու են Եվրամիության սահմաններ՝ հանձին Հայաստանի սահմանների։
Իսկ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արթուր Խաչատրյանն առաջարկեց պատկերացնել այն տղամարդու կամ կնոջ վիճակը, որն իր ամուսնուն առաջարկում է սպասել՝ մինչև հարևանն իրեն կընդունի, հետո միայն կարող են բաժանվել։ Մինդեռ, ապահարզաններն այն էլ՝ քաղաքական, այդքան հանգիստ և համբերատար չեն լինում։
«Ապրի Արմենիա» հետազոտական կենտրոնի ավագ փորձագետ Բենիամին Պողոսյանի խոսքով՝ մինչև Եվրամիություն հասնելը, կարող է տևել, ասենք, 10 տարի, և Ռուսաստանը պետք է որոշի՝ սպասե՞լ այդքան՝ մինչև Հայաստանը կանդամակցի Եվրամիությանն ու դուրս գա ԵԱՏՄ-ից, թե՞՝ չսպասել։ Դա կախված է այն հանգամանքից, թե ում է ավելի ձեռնտու Հայաստանի ԵԱՏՄ-ում մնալը՝ Հայաստանի՞ն, թե՞՝ Ռուսաստանին։ Եթե ձեռնտու է ավելի շատ Հայաստանին, ապա Ռուսաստանն այդ իրավիճակը կպահի որպես լծակ՝ տարբեր հարցերում Հայաստանի վրա ճնշում գործադրելու համար։
Ռիսկերի մասին այս երկու օրերին բազմաթիվ ելույթներ և հարցադրումներ հնչեցին։ Հենց այն ռիսկի մասին, որ ԵԱՏՄ-ում մնալ շատ երկար չի հաջողվի։ Հայաստանը, գուցե, ստիպված կլինի ավելի շուտ դուրս մնալ ԵԱՏՄ-ից՝ դեռ Եվրամիություն չհասած։
Այս խնդիրը և՛ ընդդիմադիր պատգամավորներն էին շեշտում, և՛ քաղաքագետներն են խոսում այս հարցի շուրջ։
Իսկ ռիսկեր կան, իրոք, կան մեծ ռիսկեր, բայց դրանք չեն ավելանում, ինչպես կային, այնպես էլ կլինեն, դեռ մի բան էլ՝ կարող են նվազել՝ կարծում է Նիկոլ Փաշինյանը։
«Բոլոր ռիսկերին մեր պատասխանը բալանսավորված արտաքին քաղաքականությունն է»,- հայտարարեց վարչապետը, ընդգծելով, որ եթե լրահոսի միջոցով հետևենք աշխարհի իրադարձություններին, կտեսնենք՝ «հիմա երկրագունդը ամենավտանգավոր վայրն է, որտեղ կարելի է գտնվել»։