Նպատակն է ապահովել տարածաշրջանային խաղաղությունն ու ամրապնդել ամերիկյան շահերը։
Հունվարի 21-ի երդմնակալությունից հետո ԱՄՆ Պետքարտուղարության աշխատակազմի հետ հանդիպմանը Մարկո Ռուբիոն հայտարարեց. «Մեր աշխատանքը վերաբերում է ողջ աշխարհին՝ երաշխավորելու, որ ունենք արտաքին քաղաքականություն, որն առաջ է մղում Միացյալ Նահանգների ազգային շահերը»։
Անդրադառնալով նախագահ Դոնալդ Թրամփի հայտարարած նպատակներին՝ Ռուբիոն հավելեց. «Գլոբալ քաղաքականության գերակա նպատակը խաղաղության խթանումն է, հակամարտություններից խուսափելը»։
Հայտնի է, որ «Նախևառաջ Ամերիկան» քաղաքականությունն ու «Խաղաղություն ուժի միջոցով» մոտեցումը Թրամփի վարչակազմի հռչակած գլխավոր սկզբունքներն են, որոնց միջոցով Վաշինգտոնը պատրաստվում է առաջ տանել ԱՄՆ շահերը գալիք տարիներին։
«Ամերիկայի ձայնի» հետ զրույցում Ռիչարդ Արմիթիջը, ով ԱՄՆ նախկին նախագահ Ջորջ Բուշ-կրտսերի վարչակազմում պետքարտուղարի տեղակալն էր, կարծիք հայտնեց, թե ամերիկյան նոր քաղաքականության իրականացման գործում Վաշինգտոնը, ամենայն հավանականությամբ, կխորհրդակցի տարածաշրջանի երկրների հետ։
«Պետքարտուղար Ռուբիոյի Հարավարևելյան Ասիայի քաղաքականությունը կենտրոնանալու է Չինաստանին դիմակայելու ուղղությամբ՝ ամրապնդելով ԱՄՆ առևտրային և անվտանգության գործընկերությունները, ինչպես նաև դիվերսիֆիկացնելով մատակարարման շղթան»,- իր հերթին «Ամերիկայի ձայնին» փոխանցեց Վաշինգտոնում գործող Վիլսոն կենտրոնի Ռազմավարական մրցակցության Վահբա ինստիտուտի տնօրեն Մարկ Քենեդին։
Բուշ-կրտսերի վարչակազմի մեկ այլ ներկայացուցիչ՝ Ջոզեֆ ԴեՏրանին, ով ժամանակին ներգրավված է եղել Հյուսիսային Կորեայի ապամիջուկայնացման հարցով վեցակողմ բանակցություններում, կարծիք հայտնեց, թե, օրինակ, Փհենյանի և Մոսկվայի հարաբերությունների վերաբերյալ «Ռուբիոն կխնդրի Չինաստանին՝ ինչպես դա արեց Թրամփը, օգնել համոզել Հյուսիսային Կորեային՝ վերսկսել բանակցությունները ԱՄՆ-ի հետ»։
«Եթե դա հաջողվի՝ Չինաստանի օգնությամբ կամ առանց դրա, կարող է նպաստել Հյուսիսային Կորեայի՝ Ռուսաստանից հեռացմանը»,- նշել է ԴեՏրանին։
Ի՞նչ դեր կարող է ունենալ Ռուբիոյի անցած ուղին
Տարածաշրջանային քաղաքականության իրականացման ընթացքում` ԱՄՆ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոյի առջև ծառացած խնդիրներից են լինելու Հնդկական-Խաղաղօվկիանոսյան երկրների մի մասում առկա ավտորիտարիզմը, մարդու իրավունքների ոտնահարման գործելաոճը՝ կարծիք հայտնեց Ջորջ Բուշ-կրտսերի վարչակազմում Արևելյան Ասիայի և Խաղաղօվկիանոսյան հարցերով պատասխանատու Էվանս Ռիվերը։
Հայտնի է, որ ԱՄՆ նախկին սենատոր Մարկո Ռուբիոն մեծացել է Մայամիում՝ կուբացի ներգաղթյալների ընտանիքում, և իր քաղաքական կարիերայի ընթացքում չի թաքցրել հակակրանքը կոմունիստական կառավարությունների նկատմամբ, որոնցից մեկը ցայսօր իշխում է Կուբայում։
Դիտորդները չեն բացառում, որ այս հանգամանքը, հավանաբար, ազդեցություն կթողնի ԱՄՆ նոր պետքարտուղարի դիրքորոշման վրա՝ հանգեցնելով ավելի կոշտ ռազմավարությունների Հյուսիսային Կորեայի և Չինաստանի նկատմամբ։
Անցած ուրբաթ Չինաստանի արտգործնախարար Վան Իի հետ հեռախոսազրույցում Ռուբիոն, փաստորեն, ներկայացրել է նշված մոտեցումը՝ նշելով, թե «Թրամփի վարչակազմը հետամուտ է լինելու ԱՄՆ-Չինաստան հարաբերություններին, որոնք առաջ են մղում ԱՄՆ շահերը, Միացյալ Նահանգների հավատարմությունը տարածաշրջանում մեր դաշնակիցներին»։
ԱՄՆ պետքարտուղարը նաև «լուրջ մտահոգություն է հայտնել Թայվանի ուղղությամբ և Հարավչինական ծովում Չինաստանի գործողությունների առնչությամբ»։
Արշավ Չինաստանի դեմ
Անցած շաբաթ Մարկո Ռուբիոն հեռախոսազանգեր է ունեցել Հարավարևելյան Ասիայի այլ երկրների՝ Ինդոնեզիայի, Ֆիլիպինների և Վիետնամի արտգործնախարարների հետ և ընդգծել Հարավչինական ծովում անվտանգության պահպանման կարևորությունը։ Մասնավորապես, Ֆիլիպինների և Վիետնամի արտգործնախարարներ Էնրիկե Մանալոյի ու Բույ Թան Սոնի հետ առանձին զրույցների ժամանակ Ռուբիոն խոսել է «Հարավչինական ծովում Չինաստանի վտանգավոր և ապակայունացնող գործողություններից»։
Վաշինգտոնում գործող Ռազմավարական և միջազգային հետազոտությունների կենտրոնի (CSIS) Հարավարևելյան Ասիայի ծրագրի տնօրեն Գրեգորի Փոլինգի խոսքով՝ Թրամփի վարչակազմը առաջին հերթին հայացքն ուղղելու է Ֆիլիպիններին, Ճապոնիային և Ավստրալիային՝ Հարավչինական ծովում ստեղծված իրավիճակի առնչությամբ։
Անցած շաբաթ Վաշինգտոնում Ռուբիոն նաև հյուրընկալել է Ավստրալիայի, Ճապոնիայի ու Հնդկաստանի արտգործնախարարներին՝ «Հարավչինական ծովում համագործակցությունը խորացնելու նպատակով»։
Ռազմավարական և միջազգային հետազոտությունների կենտրոնի մեկ այլ ներկայացուցիչ՝ Անրեյկա Նատալեգավանը, նշում է, որ Մարկո Ռուբիոն «կարող է Ինդոնեզիային մղել ավելի կոշտ դիրքորոշման՝ վիճելի ջրերում չինական գործողությունների առնչությամբ»։
Ինդոնեզիան և Չինաստանը անցած տարվա նոյեմբերին ստորագրեցին 10 միլիարդ դոլար արժողությամբ համաձայնագիր՝ նպատակ ունենալով զարգացնել ձկնորսությունը, նավթի և գազի հետախուզումը իրենց ջրերում։
Դիվանագիտություն
Դիտորդների կարծիքով՝ այդուհանդերձ, Վաշինգտոնի գործադրած ջանքերը՝ սերտացնել կապերը տարածաշրջանի երկրների հետ, կարող են որոշակի լարվածության պատճառ դառնալ։ Օրինակ, Վիետնամը, Կամբոջան և Մյանմարը հակված են ավելի շատ աշխատել Պեկինի հետ, մինչդեռ Ինդոնեզիան փորձում է պահպանել հավասարակշռությունը Չինաստանի և ԱՄՆ միջև։
Լոուի ինստիտուտի Հարավարևելյան Ասիայի ծրագրի հետազոտող Ռահման Յակոբի գնահատմամբ՝ «Վաշինգտոնն ավելի գործնական կլինի»։
«Չնայած ԱՄՆ-ն կարող է բարձրացնել մարդու իրավունքների հարցերը տարածաշրջանի երկրների հետ քննարկումներում, սակայն ամերիկացիները հասկանում են, որ եթե նրանք հեռանան տարածաշրջանից մարդու իրավունքների պատճառով, Չինաստանը կլրացնի բացը»,- ասում է Յակոբը։
